Gündelik yaşantınızda kullandığınız bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve tabletler, pek çok farklı donanım bileşeninin bir araya gelmesiyle çalışabilir. Bu donanım bileşenlerinin en önemlilerinden biri de şüphesiz işlemci modelleri olur. Bilgisayar odaklı düşünüldüğünde, bilgisayarınızın performansını ve teknik kabiliyetlerini belirleyen en önemli unsurların başında gelen işlemci çeşitlerini tanıyarak kendi bilgisayarınızı, donanım yükseltmesi aracılığıyla daha güçlü kılabilir, verimliliğinizi artırabilirsiniz. Dünyanın önde gelen işlemci üreticilerinin sunduğu modelleri, uygun işlemci fiyatları ile sizlere sunan Teknosa'dan dilediğiniz çözümü satın alabilir, yeni kuracağınız ya da var olan bilgisayarınızı daha da güçlendirebilirsiniz.
İşlemci Nedir?
Genel tanımlamalarda “Bilgisayarın beyni” şeklinde nitelendirilen işlemci, bilgisayarın veri işleme, bilgisayarı oluşturan; bellek (RAM), sabit ya da taşınabilir hard disk, grafik kartı gibi bileşenler arasında veri aktarımını yönetme gibi temel görevlere sahip donanım bileşenidir. Bilgisayarlardaki diğer tüm bileşenlere ev sahipliği yapan anakartın, işlemci yuvasına yerleştirilen ve termal arayüz materyali üzerine, sıvı soğutma veya hava soğutma sistemleri takılarak soğutulması gereken işlemci, tüm bilgisayar ve bilgisayar benzeri cihazlarda farklı şekillerde de olsa bulunur. Üretildiği mimari, sahip olduğu çekirdek sayısı, içerdiği önbellek miktarı, gigahertz (GHz) düzeyinde ölçülen hızı, işlemcinin performansını doğrudan doğruya belirlemektedir.
İşlemci Nasıl Çalışır?
Karmaşık işlemleri süratle gerçekleştirmek üzere özelleştirilen ve hassas şekilde dizayn edilip üretilen yarı iletkenlerle var olan işlemci, bilgisayarın belleğinden gelen talimatları yürüterek veri işleme veya giriş/çıkış işlemlerini yönetir. İşlemci, bellekten gelen talimatları, sahip olduğu bellek kontrolcüsü aracılığıyla alır. Sonrasında mantıksal ve hesaplama temelli işlemleri gerçekleştirir.
İşlemci Ne İşe Yarar?
Bilgisayardaki hesaplama, veri işleme, komut yürütme, program çalıştırma gibi işlemlerin tamamı, işlemcinin sorumluluğundadır. Bunun yanında dijital içerik üretimi ve oyun oynama gibi ileri seviye hesaplama gerektiren süreçlerde de işlemci görev alır. Bu süreci kusursuz şekilde yönetirken bilgisayar oturumunda yapılacak etkinliklerde değerlendirilecek diğer donanım bileşenlerinin de performansını belirli ölçüde etkiler. Bilgisayarın, ne denli tepkisel ve hızlı olduğunu da belirleyen işlemci, bilgisayarda, aynı anda farklı işlemlerin sorunsuzca yapılabilmesine de imkân tanır.
İşlemci Çeşitleri
Yalnızca bilgisayarlarda değil, cep telefonlarından televizyonlara dek sayısız cihazda yer alan işlemciler, sundukları özellikler ve kullanıldıkları alanlara göre farklı çeşitlere ayrılır. Son kullanıcılar tarafından doğrudan satın alınamayan ama gündelik hayatta kullandıkları cihazlarda kendilerine yer bulan RISC, ARM ve M1 gibi çözümler, işlemci çeşitleri arasında sayılabilir. Bunun yanında sizin de Teknosa aracılığıyla edinebileceğiniz Intel ve AMD imzalı işlemci çeşitleri vardır.
İşlemci Türleri Nelerdir?
İşlemci karşılaştırma listelerinde sıkı bir rekabet hâlinde bulunan Intel ve AMD işlemciler, spesifik amaçlarla üretilen diğer işlemci türlerine kıyasla popüler durumdadır. Bu noktada işlemci türleri, Intel ve AMD işlemciler olarak iki başlıkta değerlendirilebilir.
Intel'in uzun süredir devam ettirdiği “Core iX” serisi işlemcileri, her yeni nesilde performans ve güç tüketimi konusunda daha da iyi noktaya gelirken özellikle 12. nesil Alder Lake işlemcileri ile uygulamaya başladıkları, performans ve verimlilik çekirdeklerinin işlemci içine ayrı ayrı yerleştirilmesi konusu, Intel'in hanesine artı puan getirir.
Zen mimarisiyle başarılı masaüstü bilgisayar işlemcisi ve laptop işlemci çözümlerine hayat veren AMD de Ryzen adını verdiği işlemci serisiyle, Intel ile olan rekabette geride kalmaz. DDR5, PCIe 5,0 gibi teknolojileri doğrudan destekleyen işlemcileri sayesinde başta oyuncular ve dijital içerik üreticileri için iyi bir alternatif hâline gelen AMD işlemciler, benchmark olarak isimlendirilen performans testlerinde, oldukça iyi skorlara imza atar. Gerek Intel'in gerekse AMD'nin güncel işlemcilerini Teknosa'dan alabilir, bilgisayarınızın performansını artırabilirsiniz.
İşlemci Hızı Önemli midir?
En iyi işlemci kıyaslamalarındaki sonuçların da gösterdiği gibi işlemci hızı, yapılan işlemin türü ve bilgisayar üzerinde yürütülen uygulamanın yapısına göre büyük önem taşır. Ancak bilgisayarınızı yalnızca metin hazırlamak, video izlemek ve müzik dinlemek için değerlendiriyorsanız, işlemci hızı, sizin için önemli olmayabilir.
Güncel bilgisayar oyunları, video ve fotoğraf düzenleme uygulamaları, üç boyutlu grafik tasarım araçları, işlemci hızının önem kazandığı belli başlı kullanım örneklerinden bazılarıdır. Zira bu uygulamalar, işlemci içindeki çekirdeklerin, çoğu zaman tamamını etkin şekilde kullanır ve işlemcinin kaç çekirdekli olduğu, GHz cinsinden çalıştığı saat hızı/frekansı, sahip olduğu önbellek oranı gibi parametreler, bu süreçte önemlidir.
İşlemci Satın Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Yeni bir bilgisayar toplamayı planlıyorsanız ya da var olan bilgisayarınızın donanımını yükseltmeyi hedefliyorsanız, Teknosa'dan işlemci satın alırken aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurmanız yerinde olur:
- Bütçe: Hem Intel hem de AMD, performans yarışında geride kalmamak adına mümkün olduğunca farklı işlemci geliştirir ve bu işlemcilerden bazıları, fiyat-performans bakımından son derece uygun olur. Eğer bütçeniz kısıtlıysa, her iki markanın da giriş-orta segment çözümlerine yönelebilirsiniz.
- Performans: Mimarisinin yeniliği, kaç çekirdekli olduğu, maksimum çalışma frekansı, kaç MB önbelleği olduğu, işlemci performansını belirleyeceği için bu değişkenleri dikkate alarak işlemci alışverişinizi gerçekleştirebilirsiniz.
- Uyumluluk: Yeni bir işlemci almadan önce edinmeyi amaçladığınız işlemcinin hangi yonga setine sahip anakartlarla uyumlu olduğuna dikkat etmeniz gerekir. Zira işlemci soket yapıları, özellikle Intel tarafında sıklıkla değiştirildiği için beğendiğiniz bir işlemci, beklentilerinize uygun bir anakartla uyumlu olmayabilir. Geriye doğru uyumluluk konusuna özellikle vurgu yapan AMD'nin işlemcilerini de satın alım sürecinde değerlendirebilirsiniz.
- Güç Tüketimi: İşlemci teknik özellikleri sayfalarında belirtilen saat hızı, çekirdek sayısı gibi parametrelere ek olarak Watt cinsinden bir de TDP değeri verilir. Bu, işlemcinin maksimum hangi oranda ısınabileceğini ifade eder. Şayet bilgisayarınızda komplike soğutma çözümleri kullanmak yerine daha basit işlemci soğutucuları kullanmayı istiyorsanız, TDP değeri 65 ile 95 Watt olan çözümlere yönelmeniz yerinde olur. TDP'si 95 Watt'a kadar olan işlemcileri, hava soğutma sistemleriyle soğutmanız mümkündür ancak sonraki değerler için geniş radyatörlü sıvı soğutma sistemleri gerekecektir.